Hoopgevende signalen voor onderwijskwaliteit

Pexels tima miroshnichenko 5427648

Voor het eerst in jaren valt er goed nieuws te noteren over de kwaliteit van het Vlaamse onderwijs. Uit de jaarlijkse IDP-toetsen van Katholiek Onderwijs Vlaanderen blijkt voor het eerst een stijging in de prestaties van leerlingen in het zesde leerjaar voor zowel Nederlands, Wiskunde, Wetenschappen & Techniek als Mens & Maatschappij.

Die resultaten stelden Kristof De Witte en Letizia Gambi, onderzoekers van de KU Leuven, vast na analyse van de resultaten. Daarnaast bereikten de sterkste presteerders opnieuw hun niveau van 2021. “Sinds de wake-upcall in 2016 is het onderwijs niet blijven stilzitten. Schoolteams en pedagogische begeleiding sloegen de handen in elkaar om de onderwijskwaliteit opnieuw te verhogen in moeilijke omstandigheden, zoals de coronacrisis en het lerarentekort”, zegt Lieven Boeve, directeur-generaal van Katholiek Onderwijs Vlaanderen. “Deze positieve resultaten zijn bemoedigend, maar mogen ons niet in slaap wiegen. Onderwijskwaliteit voor alle leerlingen blijft een prioriteit en een werk van lange adem. We hebben nog een weg af te leggen.”

“Ons onderwijs ging de voorbije jaren door heftig weer. Denk aan de covid-19 pandemie, de lerarentekorten of de mentale problemen bij veel leerlingen”, zegt Kristof De Witte, onderwijseconoom aan KU Leuven. “Om het onderwijs door deze storm te leiden, zijn er meerdere bakens uitgezet. Een aantal van deze bakens spelen op lange termijn en moeten nog volop geïmplementeerd worden. Desalniettemin zorgt de aandacht voor deze interventies voor een groeiende consensus onder alle actoren dat ons onderwijs terug haar oude glans moet krijgen. Dit lijkt nu al zijn vruchten af te werpen.”

In de analyses van de trends is 2019, als laatste jaar voor de coronacrisis, het referentiejaar. Aan die scores zitten de IDP-resultaten nog niet. De toetsscores zijn in 2023 wel merkelijk beter dan in 2022. Bijna alle grafieken tonen voor het eerst een opwaartse knik. Waar leerlingen in 2022 voor begrijpend lezen nog dertien maanden leervertraging hadden, is dit gedaald naar acht maanden in 2023. Voor ‘afronden, schatten en schattend rekenen en lengte, omtrek en oppervlakte’ daalde de leervertraging van zeven maanden in 2022 tot vijf maanden. Voor ‘techniek’ is er een sterke verbetering met een leervertraging die opliep tot zes maanden in 2022 en daalde naar 3,6 maanden in 2023. Ook voor de toetsen van ‘hoofdrekenen, meten en metend rekenen met tijd en geld en interpreteren van grafieken’, ‘natuur’ en ‘ruimte’, die sinds 2021 worden afgenomen, zien we een gelijkaardig patroon. De enige uitzondering is ‘luistervaardigheid’, dat een extra daling vertoont.