Tuur (18) kampte met eenzaamheid: “Je denkt dat het aan jezelf ligt”

Tuur 2

Liefst een op twee mensen voelt zich soms eenzaam en daar wil De Warmste Week, de jaarlijkse solidariteitsactie van de VRT, vanaf morgen tegen vlammen. In een maatschappij waar individualiteit en prestatiedruk toenemen en waar sociale media het menselijk contact vervangen, is het probleem van eenzaamheid helaas onrustwekkend groot. Je af en toe eenzaam voelen hoort bij het leven, geïsoleerd geraken absoluut niet.

De 18-jarige Tuur heeft meerdere jaren met eenzaamheid geworsteld. “Je denkt dat het aan jezelf ligt,” getuigt hij, “dat je iets fout doet en niet aan de normen en verwachtingen van de maatschappij voldoet.” Alles begon toen Tuur na het tweede middelbaar van school veranderde. “Normaal gezien heb ik er weinig moeite mee om me aan te passen aan een nieuwe groep of omgeving, maar op mijn nieuwe school liep dat toch stroef. Ik voelde me niet welkom en een aantal leerlingen voelde de nood om andere mensen naar beneden te halen om zichzelf zo groter te voelen.”

Het was het begin van een helse periode. “Ik begon me af te sluiten van de wereld”, zucht hij. “Meer zelfs, ik begon mensen te verstoten, geraakte steeds meer geïsoleerd en belandde in een diep dal. Wanneer je je eenzaam voelt, is het gemakkelijk om te denken dat dat aan jezelf ligt: ‘Ik heb niemand om mee te praten omdat ik niet goed genoeg ben.’ Je hebt het gevoel dat je contact nodig hebt met anderen, maar je hebt niemand. Je kan met niemand praten en met niemand een connectie maken. Je belandt in een ‘ik tegen de wereld’-situatie. Het is moeilijk om te omschrijven, maar je voelt zowel verdriet als boosheid. Frustratie! Waarom lukt het me niet? Waarom kan ik geen connectie maken? Waarom ik? … Op zo’n moment hoor je vaak ‘dat je niet de enige bent’, maar je ziet dat niet. Je sluit jezelf af en bent alleen met je problemen. Je bent (denkt na) eenzaam.”

Wederopbouw

Na twee jaar moést er iets veranderen. “Het ging intussen over meer dan eenzaamheid alleen; vaak is dat slechts een zijeffect van andere problemen. Mijn ouders trokken aan de alarmbel en beslisten me van school te veranderen, naar Don Bosco Hechtel. Evident was dat niet, want je zit al twee jaar in een periode van negativiteit. De twijfel duikt dus op: wat als het hier hetzelfde zal zijn? Als het hier ook niet lukt? Ik kwam uiteindelijk bij de moniwerking van de school terecht en dat was het kantelpunt. Ik vond het heerlijk om te doen en ontmoette er gelijkgestemde mensen die me meteen opnamen in de groep. Op zo’n moment laat je je zorgen vrij snel los, dan gaat dat als vanzelf. Je bent tot op de grond afgebroken en kan weer beginnen bouwen. Starten aan je groeiproces.”


Dat is meteen ook de raad die Tuur wil meegeven aan jongeren die zich in zijn situatie herkennen. “Het komt goed”, knikt hij overtuigd. “Het gaat nu niet goed, maar het komt wel goed. Het belangrijkste is dat je actie onderneemt. Desnoods met kleine stappen, maar zet ze. Gewoon doen! En belangrijk: pas je niet aan. Je bent wie je bent. Pas je niet in de groep? Verander van groep. Ga naar een andere school, naar een sportvereniging, sluit je aan bij een speelplein ... Zolang je maar in een nieuwe omgeving terechtkomt.”

Digitale tijdperk

Hoewel mensen de belangrijkste reden van eenzaamheid zijn, speelt de digitalisering ook een rol. “Wij zijn de eerste generatie die met sociale media is opgegroeid, de generatie die fouten moet maken om ervoor te zorgen dat onze kinderen en kleinkinderen die fouten niet zullen maken. Als je ouders dat nooit gekend hebben, weten zij ook niet hoe ze daarmee om moeten gaan. Sociale media kunnen nuttig zijn, maar hebben vele nadelen. Het is makkelijk om te denken dat we verbonden zijn, maar het is niet zo. Iedereen wil alleen het goede laten zien. De negatieve kant, de struggles, worden niet getoond. Wanneer je dan al eenzaam bent en je ziet een digitale stroom van plezier en fijne levens, dan doet dat pijn. We mogen ons niet laten vangen. Ik vind het heel belangrijk dat kinderen van jongs af aan naar buiten gaan. Ze moeten de wereld zien, met elkaar leren omgaan, vrij zijn. Je mag niet zomaar een tablet voor hun neus zetten omdat ze dan stil zijn.”

Weg van het scherm, opnieuw connectie maken. “De onlinewereld zorgt voor instant gratification, dopaminestootjes, maar je moet eens over je leven reflecteren: wat heb ik vandaag gepresteerd? Wat heb ik deze week gedaan? (stilte) Ik ga even doemdenken, maar als je later oud bent en op sterven ligt, wil je toch iets verwezenlijkt hebben. Je wil iets bijdragen aan de wereld, anderen gelukkig maken ... Het echte geluk komt van andere mensen. Je hebt pakweg 85 jaar op deze planeet, maak er wat van! Om het in online termen te zeggen: zorg dat je het mooiste en best gespeelde spelletje hebt gespeeld alvorens het game over is.” (TB)

Tuur studeert intussen lerarenopleiding en hoopt op termijn als leerkracht in Don Bosco Hechtel terecht te kunnen komen. Benieuwd naar zijn volledige getuigenis? Beluister dan zeker de audio-reportage bovenaan dit artikel.

Auteur: Tim Bex