Salesiaanse
termen

IMG 9150

'Wat is een oratorio?' Handig overzicht van salesiaanse termen.

Wanneer je bij Don Bosco komt, hoor je mensen wel eens spreken over het 'oratorio' of over de 'congregatie'. Of wie weet heb je de 'provinciaal' wel eens ontmoet? En wist je al dat er een verschil is tussen een 'salesiaan-priestes' en een 'salesiaan-coadjuteur'? Op deze pagina vind je de moeilijkste termen uit de salesiaanse wereld met een woordje uitleg over hun betekenis.

Welkom bij Don Bosco

Algemeen Overste

Zowel de Salesianen van Don Bosco als de Zusters van Don Bosco zijn religieuze congregaties die zich verbinden aan de Katholieke Kerk en afhankelijk zijn van de paus. Binnen deze congregaties is er een Algemeen Overste. Hij of zij is verantwoordelijk voor alle salesianen of zusters wereldwijd. Don Bosco was de eerste Algemeen Overste van de congregatie van de Salesianen van Don Bosco, Maria Mazzarello was de eerste Algemeen Overste van de congregatie van de Zusters van Don Bosco.

Algemene Raad

Omdat de Algemeen Overste (zie term hierboven) natuurlijk niet alles alleen kan besturen, wordt hij bijgestaan door een Algemene Raad. De taak van deze raad bestaat erin de Algemeen Overste te adviseren.

Avondwoordje

Het Avondwoordje is een traditie die ontstaan is bij Mamma Margherita, de moeder van Don Bosco. Zij gaf een paar jongens vlak voor het slapengaan nog een korte gedachte mee. Don Bosco nam dat over in zijn werken met jonge mensen. Ook nu nog wordt bij vele van onze organisaties (vb. speelpleinen, internaten ...) de dag afgesloten met een Avondwoordje. Samengevat: een korte gedachte die de dag mag afronden.

Congregatie

Een congregatie is een instituut van gewijd leven binnen de Katholieke Kerk. Deze vereniging van mannelijke of vrouwelijke geestelijken zijn verbonden door religieuze geloften (armoede, gehoorzaamheid en kuisheid). In tegenstelling tot een orde is een congregatie gesticht na +/- 1550, hanteert ze een minder strenge clausuur voor de kloosterlingen en laat ze hen de eigendom van bezittingen, maar niet het beheer en de vrije beschikking erover. Zowel de Salesianen van Don Bosco als de Zusters van Don Bosco zijn religieuze congregaties.

Don

In Italië wordt don gebruikt om een bepaalde titel aan te duiden. Ook priesters worden er als don aangesproken. In 1841 werd Giovanni Bosco in Turijn tot priester gewijd. Vanaf dan spreken we dus over Don Bosco.

Don Boscowerker (leek)

In de katholieke wereld is een 'leek' iemand die geen religieuze wijding of benoeming heeft ontvangen. Bij Don Bosco kiezen we er bewust voor om de term 'leek' te vervangen door 'Don Boscowerker'. Don Boscowerkers zijn dus niet-religieuzen die samen met de Salesianen van Don Bosco en Zusters van Don Bosco hun schouders zetten onder het salesiaanse (opvoedings)project.

Kapittel

Het hoogste overlegorgaan binnen een salesiaanse provincie is het Provinciaal Kapittel (PK). Dit vindt om de drie jaar plaats. Tijdens deze bijeenkomst komen de Salesianen van Don Bosco of Zusters van Don Bosco van een provincie samen om de krijtlijnen voor de toekomst uit te zetten en terug te blikken op de afgelopen periode. Het hoogste overlegorgaan van al deze provincies samen, is het Algemeen Kapittel (AK).

Missionaris

Een missionaris is historisch gezien een geestelijke die naar andere volkeren trekt om hen tot zijn of haar godsdienst te bekeren. In een modernere vorm heeft een missionaris als doel zich als gelovige dienstbaar te maken voor de plaatselijke cultuur.

Oratorio

De confrontatie met de vele straatkinderen en jongeren in de gevangenissen van Turijn deed Don Bosco beslissen een eigen oratorio te starten in de Turijnse volkswijk Valdocco. Dit oratorio was een plaats waar jongeren zich thuis mochten voelen, waar ze catechese kregen, waar ze konden bidden en vieren, waar ze een beroep konden leren en waar ze naar hartenlust konden spelen en ravotten. Al onze organisaties hebben vandaag nog steeds het doel met deze vier kenmerken een oratorio voor jongeren te zijn.

Provinciaal

Een congregatie wordt opgedeeld in verschillende regio's en provincies om efficiënter te kunnen werken. De regionaal is verantwoordelijk voor een bepaalde regio, de provinciaal voor een bepaalde provincie. De provinciaal van de Salesianen van Don Bosco is Wilfried Wambeke, hij wordt op 1 juli 2023 opgevolgd door Bart Decancq. Bij de Zusters van Don Bosco is Hilde Bosmans provinciaal overste.

Provinciale Raad

Net als de Algemene Raad (zie term hierboven) bij de Algemeen Overste bestaat de taak van de Provinciale Raad erin om de provinciaal te adviseren bij de beslissingen die hij neemt.

Salesiaan-coadjuteur

Binnen de Salesianen van Don Bosco zijn er twee verschillende groepen salesianen: de salesiaan-priester en de salesiaan-coadjuteur. Beide groepen leggen dezelfde geloftes af, maar het grote verschil is dat een coadjuteur geen priester is.

Salesiaan-priester

Binnen de Salesianen van Don Bosco zijn er twee verschillende groepen salesianen: de salesiaan-priester en de salesiaan-coadjuteur. Beide groepen leggen dezelfde geloftes af, maar het grote verschil is dat een coadjuteur geen priester is.

Salesiaanse regio's en provincies

Een congregatie wordt opgedeeld in verschillende regio's en provincies om efficiënter te kunnen werken. Vlaanderen en Nederland vormen samen één salesiaanse provincie: de BEN-provincie (België en Nederland). Wij vallen als provincie onder de regio West-Europa. Op de website van de Salesianen van Don Bosco wereldwijd, kun je de gehele indeling van salesiaanse regio's vinden.

Seminarie

Een seminarie of seminarium is een plaats waar geestelijken worden opgeleid en gevormd.

Strenna

Elk jaar kondigt de Algemeen Overste van de Salesianen van Don Bosco een nieuwe Strenna aan, zeg maar een jaarspreuk. De wereldwijde Salesiaanse Familie wordt uitgenodigd om dat jaar extra aandacht te besteden aan dat thema. De Strenna voor 2023 'Als gist in onze samenleving; samen één Don Boscofamilie' focust op de samenwerking tussen salesianen en Don Boscowerkers.